Masterplan kasteellandschap Asten

Oude Wortels, Nieuwe Tradities

In 2003 en 2004 hebben de bewoners van en rond kasteel Asten een eigen toekomstvisie ontwikkeld op de inrichting van het kasteellandschap. Onder de titel Kasteellandschap Asten: Oude Wortels, Nieuwe Tradities werd dit Masterplan op 6 april 2004 aangeboden aan de burgemeester van Asten, mevrouw dr. J.W. Kersten.

Het project is een initiatief van de Stichting Behoud Kasteelerfgoed Asten en wordt financieel ondersteund door een projectsubsidie Belvedère en een Europese Leader+ bijdrage. Projectleider is Jos Gommans, destijds bewoner van de kasteelboerderij. Uitvoerders zijn de architecten Abe Veenstra (Bosch Slabbers, Arnhem) en Leo Wevers (Vlaardingerbroek & Wevers, Utrecht).

Opdracht

Het project streeft naar het herstel van de oude bouwkundige en landschappelijke relatie tussen het kasteel en zijn omgeving. De samenhang tussen beide is gedurende de afgelopen decennia steeds meer in de verdrukking geraakt als gevolg van verstedelijking, glastuinbouw en intensieve landbouw. Ondanks het feit dat het hier gaat om gaat monument en de identiteitsdrager van Asten, blijft de kasteelruïne voor veel mensen, zelfs uit de nabije omgeving, onbekend en daardoor onbemind. Vooral middels erfgoededucatie wil het Masterplan nu de banden tussen de kasteelgeschiedenis en de inwoners van Asten aanhalen. Maar ook binnen het kasteelterrein zelf liggen er een aantal knelpunten. De kasteelboerderij werd vanaf de jaren tachtig verbouwd tot inmiddels 10 wooneenheden voor bijna 30 bewoners, waardoor de inrichting van het kasteelterrein steeds meer onder druk is komen te staan.

Perspectief

Een jaar van intensief overleg tussen kasteelbewoners, boeren en tuinders, bijgestaan door verschillende externe deskundigen en belangenorganisaties, heeft geleid tot een breed gedragen en evenwichtige toekomstvisie. Om het eens in een zin te zeggen, het Masterplan beoogt een zichtbaar en herkenbaar kasteelcomplex, als uniek en veelzijdig monument, in een groen, recreatief aantrekkelijk boerenlandschap dat herkenbaar is als beekdal, waarin gewoond en gewerkt wordt, en waarbij kasteel en landschap een onlosmakelijke eenheid vormen. Het plan doet daartoe een aantal concrete voorstellen. Zo streeft het plan voor het buitengebied naar het herstellen en toegankelijk maken van lanen, het plaatsen van solitaire bomen, het landschappelijk inpassen van kassen en schuren, en de bouw van twee streekeigen schaapskooien. Binnen het kasteelcomplex ligt er de suggestie om via bruggen en zichtrelaties de bouwhistorische samenhang tussen ruïne, bos en boerderij te herstellen. De wildgroei aan lelijke stallingen op het kasteelterrein wordt vervangen door de bouw van een tweetal aantrekkelijke schuren aan de buitenzijde van de grachtengordel. De bouw van een klein, eigentijds bospaviljoen zal een bescheiden 21e-eeuwse bijdrage leveren aan de 600-jarige bouwgeschiedenis van het kasteel en tegemoet komen aan de breed levende behoefte aan een expositie-, educatie- en ontvangstruimte. Op deze manier kan de ruïne haar huidige ongerepte, romantische uitstraling behouden. Misschien wel de hoeksteen van het plan is de lesbrief voor de omliggende basisscholen over de nog zichtbare middeleeuwse keuken in de kelder van de kasteelruïne.

Uitnodiging

Kortom, alle ingrediënten van het plan zijn gericht op behoud en revitalisering van een attractieve en veelzijdige Historische Buitenplaats. Het Masterplan is een uitnodiging aan alle bestuurders en inwoners van Asten om actief te participeren in de verdere ontwikkeling van dit unieke rijksmonument waar Asten trots op is!